Wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania
Krajowa Izba Odwoławcza dużą wagę przykłada do uzasadnienia faktycznego zarzutu. To właśnie jego treść precyzuje, w czym wykonawca upatruje wadliwości czynności lub zaniechania czynności. Wykonawca może formułować zarzuty ewentualne, na wypadek nieuwzględnienia zarzutów podstawowych, jednakże podstawa faktyczna zarzutu musi zostać każdorazowo i precyzyjnie wskazana w odwołaniu.
Wykonawca w odwołaniu zobowiązany jest zatem do wskazania przepisu, który został przez zamawiającego naruszony, a ponadto powinien w uzasadnieniu faktycznym podać wszystkie okoliczności, celem potwierdzenia zasadności swoich twierdzeń. Jeśli tego nie zrobi, to takiego błędu nie da się naprawić poprzez uzupełnienie argumentacji w tym zakresie, np. w piśmie procesowym czy też na rozprawie. Gdyby bowiem dopuścić taką możliwość zamawiający nie mógłby przygotować się na odparcie zarzutów, czy też ewentualne uwzględnienie odwołania, z kolei przystępujący po jego stronie wykonawcy zostaliby pozbawieni szansy obrony swoich praw (często ich interes w przystąpieniu polega na tym, że bronią zasadności dokonania wyboru ich oferty, jako najkorzystniejszej w postępowaniu). Zamawiający ani Przystępujący nie mogą zatem być zaskakiwani nowymi okolicznościami już po upływie terminu wniesienia odwołania. Takie działanie nie wchodzi w zakres strategii procesowej, lecz jak orzekła Izba – stanowi nieusuwalny błąd.
Nie można też pomijać kwestii, że ustawodawca przewidział określone terminy graniczne, w których możliwe jest wniesienie odwołania, tym samym dopuszczenie możliwości rozszerzania zarzutów odwołania na rozprawie powodowałoby, że termin na złożenie odwołania zostałby wydłużony.
Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu
Na etapie postępowania odwoławczego nie jest możliwe rozszerzanie czy zmienianie podstaw faktycznych zarzutów odwołania. W przypadku wnoszenia odwołania wykonawca obowiązany jest przedstawić taką argumentację, która będzie potwierdzała wskazane przez niego naruszenia przepisów prawa. Za niewystarczające należy uznać podanie w odwołaniu ogólnych stwierdzeń, argumentacji zapożyczonej z cytowanych orzeczeń wprost bądź nawet bez wskazania źródła czy też cytowania stanowisk doktryny. Odnotowanie w odwołaniu stanowiska piśmiennictwa czy orzecznictwa w danej tematyce nie jest działaniem nieprawidłowym, jednakże nie zastępuje ono argumentacji faktycznej odwołującego. Po stronie odwołującego pozostaje obowiązek wskazania argumentacji nakierowanej na kwestionowane dane działania bądź zaniechania Zamawiającego w konkretnym postępowaniu odwoławczym.
Odwołujący, konstruując zarzuty odwołania, musi pamiętać, że okoliczności z których chce wywodzić skutki prawne, musi uprzednio zawrzeć w odwołaniu, pod rygorem ich nieuwzględnienia przez Izbę z uwagi na przepis art. 555 ustawy Pzp.
Kwalifikacja prawna okoliczności stanowiących zarzut odwołania
O ile, jak wskazano wyżej, Izba związana jest sformułowanymi w odwołaniu zarzutami, o tyle nie jest związana przyjętą przez odwołującego kwalifikacją prawną okoliczności faktycznych wskazanych w zarzucie. Izba nie jest związana podstawą prawną podaną przez odwołującego i powołana podstawa faktyczna, która może być kwalifikowana według różnych norm prawnych, uzasadnia rozważenie ich przez Izbę i zastosowanie jednej z nich, nawet odmiennej od tej, która została wskazana przez odwołującego. Krajowa Izba Odwoławcza stwierdzając naruszenie prawa dokonuje kwalifikacji prawnej zarówno tego naruszenia, jak i skutków, jakie jego stwierdzenie ze sobą niesie, które znajdują swoje odzwierciedlenie w rozstrzygnięciu zawartym w sentencji wydanego orzeczenia.
Zatem nieprawidłowe czy niepełne podanie podstawy prawnej nie wpływa na możliwość dokonania przez Izbę oceny zarzutu, jeśli właściwą podstawę prawną da się wywieść na gruncie okoliczności faktycznych przedstawionych w odwołaniu.
Podsumowując, Wykonawca składając odwołanie w postępowaniu zobowiązany jest do przedstawienia w odwołaniu okoliczności faktycznych i prawnych oraz dowodów na poparcie przytoczonych okoliczności. W ramach środków ochrony prawnej następuje ocena działania Zamawiającego (podejmowanych przez niego czynności w postępowaniu bądź bezprawnych zaniechań), pod względem zgodności z przepisami ustawy Pzp. Jednakże, aby to było możliwe, niezbędne jest podanie argumentacji faktycznej przez Odwołującego. Tym samym odwołanie powinno wyrażać zastrzeżenia wobec dokonanych przez Zamawiającego czynności lub zaniechań, co oznacza obowiązek zaprezentowania przez Odwołującego nie tylko podstawy prawnej takich zastrzeżeń, ale przede wszystkim argumentacji odnoszącej się do postulowanej oceny.
Izba jest natomiast związana podniesionymi w odwołaniu zarzutami i wyznaczonymi przez nie granicami zaskarżenia. Jeżeli więc Odwołujący na późniejszym etapie postępowania odwoławczego podnosi okoliczności, które nie zostały wyraźnie i wprost ujęte w treści wniesionego odwołania, to nie mogą być one brane przez Izbę pod uwagę jako spóźnione.
Ekspert ds. zamówień publicznych
Skontaktuj się z nami aby dowiedzieć się więcej na temat oferowanych usług.
Dziękujemy, że jesteś z nami
Niniejsze opracowanie nie może być wykorzystywane jako opinia prawna, w tym nie może służyć jako rekomendacja określonych działań, w szczególności w ramach działalności gospodarczej.
Aby otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach, zapisz się do naszego Newslettera.
Zapraszamy również do obserwowania strony Kancelarii na Linkedin