▪ Przyznanie pomocy finansowej Zamawiającemu w toku prowadzonego postępowania
– podstawą odwołania wykonawcy od czynności unieważnienia postępowania
W sprawie rozstrzygniętej przez Krajową Izbę Odwoławczą sytuacja przedstawiała się w sposób następujący. W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na roboty budowlane (przebudowa dróg powiatowych), zamawiający Powiat unieważnił postępowanie na podstawie art. 255 pkt 3 Pzp, ponieważ cena najkorzystniejszej oferty przewyższyła kwotę, jaką zamawiający przeznaczył na sfinansowanie zamówienia – tę ogłoszoną przed otwarciem ofert. W toku prowadzonego postępowania zamawiający otrzymał pomoc finansową od Gmin w formie dotacji celowych na realizację przedmiotowego zadania (uchwały organów stanowiących gmin). Kwoty przyznanych dotacji były wystarczające do tego by udzielić zamówienia. Zamawiający nie mógł dojść do porozumienia z jednym z donatów odnośnie treści umowy, o jakiej mowa w art. 220 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Nie czekając na koniec negocjacji zamawiający unieważnił postępowanie. Czynność zamawiającego zaskarżył wykonawca, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą twierdząc, że w realiach niniejszego postępowania, na skutek udzielonych dotacji celowych po otwarciu ofert, doszło do zwiększenia kwoty jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Zamawiając stanął na stanowisku, że warunkiem zwiększenia tej kwoty byłoby dopiero podpisanie umów dotacyjnych.
▪ Swoboda uznania Zamawiającego w zakresie zwiększenia kwoty umożliwiającej udzielenie zamówienia
– motywem rozstrzygnięcia Krajowej Izby Odwoławczej w sprawie KIO 1431/23
Izba podzieliła stanowisko Zamawiającego, wskakując, że zgodnie z art. 220 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, podstawą udzielenia pomocy finansowej w formie dotacji celowej lub pomocy rzeczowej z budżetu jednostki samorządu terytorialnego innym jednostkom samorządu terytorialnego, jest umowa. Takie umowy z Gminami nie zostały zawarte.
Dalej Izba uzasadniała, że celem art. 255 pkt 3 Pzp jest ochrona Zamawiającego przed roszczeniem o zawarcie umowy w przypadku braków środków finansowych. Jednocześnie, kwota, którą Zamawiający jest związany, to ta udostępniana przez Zamawiającego na stronie internetowej, najpóźniej przed otwarciem ofert, jako kwota którą zamierza on przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Jest to minimalna suma gwarantowana, a zatem jeżeli cena oferty najkorzystniejszej nie przekroczy tej kwoty, Zamawiający zobowiązany będzie do udzielenia zamówienia publicznego (jeżeli nie zaistnieją inne okoliczności uzasadniające unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego).
Izba podkreśliła, że „ustawodawca dopuścił możliwość zwiększenia kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienie. Nie jest to jednak obowiązek leżący po stronie Zamawiającego lecz jego uprawnienie, które oparte jest na swobodzie uznania. To do decyzji Zamawiającego należy kwestia zwiększenia środków przeznaczonych na dany cel. Zamawiający nie ma też obowiązku poszukiwania dodatkowych środków na sfinansowanie zamówienia, a tym bardziej zawierania umów, które w jego ocenie są niekorzystne.”
Izba podkreśliła również, że do kompetencji Izby należy ocena czy Zamawiający poprzez czynności które wykonał, lub czynności których zaniechał w postępowaniu naruszył przepisy ustawy Pzp, natomiast Izba nie jest uprawniona na oceny w jaki sposób Zamawiający prowadzi gospodarkę finansową, a tym bardziej do narzucania Zamawiającemu określonych działań, np. w postaci nakazania zawarcia umowy o określonej treści i na określonych zasadach.
▪ Wnioski
Z przytoczonego wyroku Krajowej Izby Odwoławczej, ale także z dotychczasowego orzecznictwa dotyczącego tej przesłanki unieważnienia postępowania wynika, że nie o okoliczności faktyczne postępowania tutaj chodzi i nie o kwestie procedury finansowej przeprowadzonej przez Zamawiającego, czy etapu na jakim ta procedura pozyskiwania środków się znajduje. Krajowa Izba Odwoławcza bezwarunkowo stwierdziła, że ta sfera należy do swobodnego uznaniu Zamawiającego i nie można Zamawiającemu czynić zarzutu, że nie udzielił zamówienia publicznego pomimo, że trwa procedura zwiększania środków czy nawet, że środki zostały mu przyznane, czy zagwarantowane. Pozostaje to poza kontrolą Krajowej Izby Odwoławczej. Wykonawcy w takiej sytuacji nie przysługuje żądanie wyboru jego oferty jako najkorzystniejszej i zawarcia umowy.
radca prawny
Skontaktuj się z nami aby dowiedzieć się więcej na temat oferowanych usług.
Dziękujemy, że jesteś z nami
Niniejsze opracowanie nie może być wykorzystywane jako opinia prawna, w tym nie może służyć jako rekomendacja określonych działań, w szczególności w ramach działalności gospodarczej.
Aby otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach, zapisz się do naszego Newslettera.
Zapraszamy również do obserwowania strony Kancelarii na Linkedin