Zgodnie z art. 525 ust. 1 ustawy Pzp Wykonawca może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania, wskazując stronę, do której przystępuje, i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje. Należy pamiętać, że wykonawca może wskazać wyłącznie jedną stronę, po której przystępuję.
Ryczałt to w praktyce najczęściej wybierany przez zamawiającego charakter wynagrodzenia, gdyż obciąża wykonawcę ryzykiem nieuwzględnienia wszystkich prac wymaganych dla realizacji całości przedmiotu zamówienia, zgodnie z opisem tego przedmiotu dokonanym przez zamawiającego w formie dokumentacji projektowej, w tym przedmiarów albo w specyfikacjach technicznych wykonania i odbioru robót. I nie ma większego znaczenia charakter okoliczności, z uwagi na które nie przewidziano rozmiaru lub kosztów prac. Jednak na przepisy Kodeksu cywilnego („KC”) należy nałożyć przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych („ustawy Pzp”), co wiele zmienia. Istnieje bowiem bezpośrednie powiązanie ekwiwalentu za wykonanie obiektu z rozmiarem świadczonych prac, a więc także z wartością poniesionych końcowo kosztów.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej zapewnia każdemu obywatelowi dostęp do informacji o działalności osób oraz instytucji, które pełnią funkcje publiczne, wykonują zadania publiczne lub gospodarują środkami publicznymi. Odmowa udostępnienia dokumentacji projektowej przetargu w trybie dostępu do informacji publicznej jest możliwa, ale tylko w określonych przypadkach, zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej oraz przepisami dotyczącymi zamówień publicznych. Zasadniczo dokumentacja projektowa związana z przetargiem stanowi informację publiczną, która powinna być dostępna na wniosek. Jednak istnieją wyjątki, które mogą uzasadniać odmowę jej udostępnienia.
Zgodnie z art. 647 KC obowiązkiem zamawiającego jako inwestora jest m.in. odebranie obiektu wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej oraz zapłata umówionego wynagrodzenia. Nie zawsze jednak obiekt budowlany zostaje wykonany w stanie idealnym, bez jakichkolwiek usterek. Dlatego tak ważne jest, aby na etapie pytań do specyfikacji warunków zamówienia dużą uwagę zwrócić na zasady odbioru, a zwłaszcza czy nie mamy w danym wzorze umowy do czynienia z odbiorem bezusterkowym. W przypadku umów o roboty budowlane wcale nie są rzadkością tego typu nadmiernie niekorzystne dla wykonawcy postanowienia umowne.
Opis przedmiotu zamówienia to niewątpliwie wyłączna domena zamawiającego, który działając jako profesjonalista powinien sporządzić go w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności, które nawet hipotetycznie mogą mieć wpływ na sporządzenie oferty. Podobnie postanowienia umowy. One także muszą być jasne, precyzyjne i jednoznaczne. Te same zasady znajdują oczywiście zastosowanie w sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych, a zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego.
Stosownie do przepisu art. 112 ust. 1 Pzp zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. W odniesieniu zaś do sytuacji finansowej lub ekonomicznej, zgodnie z przepisem art. 115 ust. 1 pkt 3 Pzp zamawiający może określić warunki, które zapewnią posiadanie przez wykonawców zdolności ekonomicznej lub finansowej niezbędnej do realizacji zamówienia. W tym celu zamawiający może wymagać w szczególności posiadania przez wykonawcę odpowiedniego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Wykonawcy często przekładają referencje, które w swej treści nie potwierdzają wprost należytego wykonania umowy i ograniczają się jedynie do wskazania na zrealizowanie określonej umowy. Czy tego typu referencje można uznać za wystarczające?
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem KIO składane w ofercie oświadczenia dotyczące podwykonawstwa i podwykonawców nie stanowią treści oferty w sensie merytorycznym, lecz mają charakter wyłącznie informacyjny. Tym samym wszelkie ewentualne uchybienia w tym zakresie są pozbawione znaczenia i nie uprawniają do odrzucenia oferty. Ponadto w pełni dopuszczalne jest udzielenie przez wykonawców wyjaśnień w tym zakresie a nawet zmiana oświadczenia dotyczącego podwykonawstwa i podwykonawców w toku postępowania, gdyż nie jest to zmiana oferty zakazana przepisami ustawy Pzp. Ponadto Izba dopuszcza nawet możliwość uzupełnienia w całości informacji o zamiarze powierzenia części zamówienia podwykonawcy. Jednak w części swoich orzeczeń Izba uznała, że powyższe zasady nie obowiązują w przypadku podwykonawstwa podmiotu udostępniającego zasoby, tj. że oświadczenie wykonawcy o zakresie podwykonawstwa takiego podmiotu stanowi istotny element oferty i nie może ulec zmianie po upływie terminu składania ofert. Jednak czy takie stanowisko można uznać za prawidłowe lub choćby za dominujące w orzecznictwie Izby?
Nie zawsze też zastrzeżenie przez zamawiającego kary umownej za opóźnienie w usunięciu wady nieistotnej będzie postanowieniem nadmiernym. Ale nie tylko wysokość kary należy brać pod uwagę, liczą się jeszcze zapisy wskazujące na ustalenie konkretnych okoliczności stanowiących podstawę jej naliczenia oraz przejrzysty sposób wyliczenia wysokości kary. Jak przy każdej regulacji umownej, należy uwzględnić przede wszystkim specyfikę realizacji kontraktu, uwarunkowania rynkowe i dopiero wówczas oceniać adekwatność bądź nieadekwatność obciążenia wykonawcy. W przypadku zakwestionowania takiego postanowienia umownego, autor projektu umowy będzie musiał wytłumaczyć się, że nie jest to jego arbitralne wymaganie, ale umotywowana potrzeba zabezpieczenia jego żywotnego interesu.
O rażąco niskiej cenie napisano już wiele. W zasadzie pojęcie to zostało odmienione przez wszystkie przypadki. Porządkująco wspomnieć jedynie należy, że w obecnie obowiązującej ustawie Prawo zamówień publicznych przewidziane jest obligatoryjne i fakultatywne wszczynanie procedury wyjaśniania rażąco niskiej ceny (rnc). Determinantą zastosowania obowiązkowej procedury wyjaśnień jest różnica wartości ceny całkowitej oferty w odniesieniu do wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10. Jeżeli różnica ta wynosi co najmniej 30%, wówczas zamawiający ma obowiązek dokonać badania pod kątem rażąco niskiej ceny oferty. Jeżeli różnica ta jest niższa, zamawiający może dokonać badania, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów.