Oświadczenie o braku zastrzeżeń do dokumentacji przetargu



30.10.2024

Tacy zamawiający liczą więc, że otrzymają dostawy, usługi lub roboty budowlane pod tytułem darmym lub że taki wadliwy opis przedmiotu zamówienia spowoduje przesunięcie terminu realizacji i uznanie zamówienia za wykonywane w sposób nienależyty, co z kolei jest obarczone odpowiedzialnością odszkodowawczą wykonawcy, a co najmniej naliczeniem wykonawcy kar umownych.

Zamawiający cynicznie mogą wykorzystać sytuację, że oferent w tak krótkim czasie nie jest w stanie na etapie przed złożeniem oferty przetargowej dokładnie zapoznać się z dokumentacją postępowania. A przecież każdy błąd w opisie przedmiotu zamówienia przekłada się na błąd w realnej kalkulacji ceny oferty – nawet biorąc pod uwagę profesjonalny charakter działalności wykonawcy.

Tymczasem zamawiający nie widzą problemu w całkowitej nieporównywalności złożonych w takich okolicznościach ofert oraz w tym, że takie niedozwolone postanowienia wpływają na poprawność przeprowadzenia procedury badania ceny pod kątem jej rażącego zaniżenia. Zgodnie z dyspozycją art. 99 ust. 1 ustawy Pzp i art. 16 ustawy Pzp, to zamawiający ma obowiązek, a nie przywilej, opisać przedmiot zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.

Należy też dodać, że powyższa zasada obowiązuje zawsze, tj. również gdy przedmiotem zamówienia jest nie tylko samo wykonanie robót budowlanych, ale także ich zaprojektowanie, a nawet obowiązuje w sytuacji, gdy zamawiający zorganizował wizję lokalną, podczas której wykonawcy mogli zapoznać się z miejscem realizacji inwestycji.

Tak więc w każdym przypadku opis przedmiotu zamówienia powinien pozwolić każdemu potencjalnie zainteresowanemu danym zamówieniem oferentowi prawidłowo przygotować oraz skalkulować cenę oferty. I chociaż zamawiający jest gospodarzem postępowania, to nie może działać w sposób arbitralny jednostronnie narzucając warunki realizacji zamówienia, w tym poprzez przerzucanie na wykonawcę odpowiedzialności za wady dokumentacji (w tym za jej poprawność i kompletność), którą sam wytworzył, jak też przerzucać na wykonawcę ryzyka nieznanych kosztów, których podstawy nie zostały opisane w sporządzonej przez zamawiającego dokumentacji postępowania.

To zawsze tylko zamawiający ponosi odpowiedzialność za prawidłowe przygotowanie opisu przedmiotu zamówienia i przeprowadzenie postępowania przetargowego, gdyż jest to wyłącznie jego prerogatywa.

Należy w tym miejscu dostrzec, iż dla takich sytuacji ustawodawca przewidział wprost albo możliwość realizacji robót dodatkowych albo innych zmian w umowie. W przeciwnym razie dochodziłoby do obejścia art. 455 ust. 1 ustawy Pzp, który daje możliwość zmiany umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia.

Ponadto zgodnie z treścią art. 433 ust. 1 pkt 3) ustawy Pzp: „Projektowane postanowienia umowy nie mogą przewidywać: (…) 3) odpowiedzialności wykonawcy za okoliczności, za które wyłączną odpowiedzialność ponosi zamawiający”. Przepis ten jasno wskazuje, że przeciwne postanowienia umowne mogą być traktowane jako klauzule niedozwolone, prowadzące do nadużycia przez zamawiającego prawa do kształtowania postanowień umownych i o nadużywaniu przez niego pozycji dominującej w postępowaniu. Zamawiający jako strona postępowania i umowy nie może również naruszać zasad współżycia społecznego, tu w sposób wręcz rażący z uwagi na skrajnie niekorzystne konsekwencje dla strony wykonawczej umowy. To prowadzi do zachwiania równowagi stron stosunku zobowiązaniowego i praw podmiotowych wykonawców, a także narusza przepis prawa.

Innymi słowy, granicę wyznaczającą zobowiązanie nałożone na wykonawcę stanowią elementy możliwe do przewidzenia na podstawie przekazanej przez zamawiającego dokumentacji. Wszelkie prace i związane z nimi koszty realizacji zamówienia, których nie dało się wywieść z udostępnionej dokumentacji, nie mogą stanowić przedmiotu zamówienia i dlatego logicznie rzecz ujmując nie zostaną uwzględnione w ofercie.

Podsumowując, postanowienia typu np. że „wynagrodzenie należne wykonawcy ma uwzględniać wszelkie koszty za wszelkie prace związane z realizacją zamówienia, które okażą się niezbędne, nawet jeśli nie wynikają one z przekazanej dokumentacji” są wadliwe, co uzasadnia konieczność ich podważenia w postępowaniu odwoławczym.

 

radca prawny Dariusz Ziembiński

dziembinski@kzp.net.pl

Dziękujemy, że jesteś z nami.