Jak wykazać wymagany w warunku okres doświadczenia personelu wykonawcy?



09.10.2024

Co zamawiający napisał w SWZ? 

Odpowiedź na wszystkie powyższe pytania będzie w pierwszej kolejności zależeć od tego, co zamawiający napisał w SWZ na temat wymaganej zawartości wykazu osób. Zgodnie bowiem z utrwalonym i jednolitym orzecznictwem KIO „Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia od momentu jej udostępnienia jest wiążąca dla zamawiającego i jest on obowiązany do przestrzegania warunków w niej umieszczonych, natomiast dla oferenta jest ona wiążąca od momentu złożenia oferty (art. 701 § 4 KC).” (wyroku KIO 878/22). Nie ma wątpliwości, że SWZ uznać należy za warunki przetargu w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (tak w wyroku KIO 18/18). Oczywiście w praktyce bardzo rzadko zdarza się, aby w punkcie SWZ dotyczącym podmiotowych środków dowodowych zamawiający napisał wprost jak należy wykazać w wykazie osób wymagany w warunku okres doświadczenia personelu wykonawcy. Niemniej jednak zamawiający bardzo często przygotowują wzory wykazu osób i to właśnie w tych wzorach wskazują jakich konkretnie informacji oczekują od wykonawcy. Jeśli zatem ze wzoru wykazu osób wynika że zamawiający wymaga podania konkretnych zadań, projektów czy zamówień, w których realizacji dana osoba uczestniczyła, oraz informacji o czasie trwania tego uczestnictwa, to sytuacja jest jasna i trzeba się zastosować do tych wymagań. Natomiast niektórzy zamawiający we wzorze wykazu osób wskazują wprost, że wymagają jedynie krótkiego oświadczenia odnośnie doświadczenia posiadanego przez daną osobę albo wręcz wyłącznie potwierdzenia, że wymóg co do okresu doświadczenia jest spełniony. W takim wypadku również nie ma wątpliwości jak powinien postąpić wykonawca wypełniając wykaz.

 

A jeśli zamawiający nic konkretnego nie napisał?

 

W praktyce chyba najczęściej spotykanym modelem zachowania się zamawiających jest powtórzenie w SWZ treści § 9 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych, czyli wskazanie, że wykaz osób ma zawierać informacje na temat doświadczenia osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego. Z kolei we wzorze wykazu osób zamawiający najczęściej ograniczają się do zamieszczenia kolumny albo rubryki opisanej jako „Informacje na temat doświadczenia” czy w podobnie zdawkowy sposób, bez jakiegokolwiek wyjaśnienia jakich konkretnie informacji oczekują w tym miejscu wykazu. W takich sytuacjach opisane powyżej dylematy wykonawców uwidaczniają się z całą siłą.

 

W starszym orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej dość często wyrażany był pogląd, że konieczne jest potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu poprzez skonkretyzowane i zindywidualizowane opisywanie doświadczeń zawodowych osób, kore mają być skierowane do realizacji zamówienia. Innymi słowy, że wymagany w warunku okres doświadczenia personelu wykonawcy trzeba koniecznie wykazać poprzez wyliczenie konkretnych zadań, projektów czy zamówień, w których realizacji dana osoba uczestniczyła, oraz podanie informacji o czasie trwania tego uczestnictwa. Trzeba jednak pamiętać, że nawet w tym starszym orzecznictwie nie brakowało głosów, iż powyższy model postępowania nie jest obowiązkiem o charakterze powszechnym i nie zawsze obciąża wykonawców. Przykładowo, w wyroku KIO 2866/12, KIO 2869/12, KIO 2873/12, Izba dokonała analizy treści SWZ oraz wzoru wykazu osób i ustaliła, że: „zamawiający na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu wymagał złożenia wraz z ofertą wykazu osób wg załącznika nr 5 do siwz, który miał zawierać: Imię, nazwisko, wskazanie funkcji, wykształcenia, doświadczenia, uprawnień budowlanych a także wymagał podania informacji co do podstawy dysponowania wskazaną osobą. Z ustaleń Izby wynika, że zamawiający nie wymagał wykazania doświadczenia liczonego w dniach, nie wymagał również podania nazw projektów realizowanych przez wykonawców. Z treści ww. wzoru wykazu nie wynikał obowiązek przyporządkowania danej osoby do danego obszaru. Dalej Izba wskazała, iż: „zamawiający skonstruował warunek udziału w postępowaniu w ten sposób, że wymagał odpowiednio długiego doświadczenia zawodowego i jednocześnie posiadania doświadczenia w realizacji określonych funkcji w realizacji projektów o określonym zakresie rzeczowym. Drugi wymóg był dodatkowo ograniczony okresem, z jakiego można było wykazać doświadczenie.

Należy zgodzić się z zamawiającym, że w żadnym miejscu siwz zamawiający nie wskazał, że potwierdzenie doświadczenia ma się odbywać za pomocą podania konkretnych projektów wraz z okresem ich trwania. Wobec powyższego Izba stanęła na stanowisku, że wykonawcy nie byli zobligowani do podania informacji w wykazie osób w sposób wskazywany przez odwołującego a mogli ją ująć w sposób, który był dla nich najbardziej wygodny i odpowiedni. Zatem przyjęte przez A. rozwiązanie polegające na tym, że najczęściej podawano w wykazie osób liczbę lat doświadczenia należy uznać za poprawne. W ocenie Izby uznać należy, że wykaz należy traktować jako oświadczenie woli wykonawcy i dokonywać jego interpretacji zgodnie z zasadami przyjętymi na gruncie prawa cywilnego.

Analogiczne stanowisko Izba wyraziła w szeregu innych orzeczeń, konsekwentnie wskazując, że to z postanowień SIWZ musi wynikać obowiązek przedstawienia w wykazie osób dokładnych informacji o inwestycjach, na których dana osoba zdobyła doświadczenie o wymaganej długości. Jeśli SIWZ milczy na ten temat, to takiego obowiązku nie ma.

 

Pod rządami nowych przepisów

 

Zasadniczo wejście w życie aktualnie obowiązującej ustawy Pzp oraz ww. rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych niewiele zmieniło odnośnie zawartości wykazu osób, gdyż zwłaszcza przepisy ww. rozporządzenia niemal dosłownie powtarzają treść nieobowiązujących już rozporządzeń wydanych na podstawie ustawy Pzp z 2004 r. Niemniej jednak aktualnie w orzecznictwie Izby zdaje się przeważać stanowisko, że jeśli Zamawiający chce podania w wykazie osób konkretnych zadań, projektów czy zamówień, w których realizacji dana osoba uczestniczyła wraz z okresem tego uczestnictwa, musi to wyraźnie zaznaczyć w SWZ. Przykładowo, w wyroku KIO 2093/22, Izba, oddalając odwołanie, wskazała m.in., że: W ocenie Izby Odwołujący postuluje weryfikowanie kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu w oparciu o nadmierne, niewynikające z treści SWZ kryteria. Słusznie wskazał Zamawiający, że gdyby jego zamiarem było żądanie od Wykonawców wykazania posiadania doświadczenia kierownika budowy, kierownika robót i kierownika robót drogowych uzyskanego przy realizacji konkretnych inwestycji, to sformułowałby odpowiedni wymóg w treści SWZ. Tymczasem Zamawiający ograniczył warunek w kwestionowanym zakresie do wykazania łącznego doświadczenia co najmniej na określonym minimalnym poziomie (odpowiednio 3 lub 5 lat), nabytego w okresie liczonym od dnia uzyskania uprawnień. Tym samym nie jest zasadne twierdzenie Odwołującego sprowadzające się do tego, że w celu wykazania kwestionowanego warunku należało wskazać zakresy dat pełnienia wymaganej funkcji na poszczególnych inwestycjach i dopiero wówczas wskazane tak okresy łącznie składałyby się na wymagane doświadczenie. W ocenie Izby przedstawiona przez Odwołującego metoda weryfikacji kwestionowanego doświadczenia jest nadmierna w stosunku do zasad określonych przez Zamawiającego, który nie uzależnił możliwości wykazania się konkretnym doświadczeniem od konieczności zdobywania go na określonych inwestycjach, czy w ramach konkretnych projektów. Zamawiający nie zastrzegł też konieczności przypisania do okresów doświadczenia konkretnych inwestycji/projektów, w czasie których doświadczenie było zdobywane.”

 

W ocenie autora powyższe stanowisko Izby jest prawidłowe i w pełni uzasadnione. To zamawiający ma obowiązek określić w SWZ jakich konkretnie informacji wymaga w wykazie osób. Jeśli chce podania w wykazie konkretnych zadań, projektów czy zamówień, w których realizacji dana osoba uczestniczyła wraz z okresem tego uczestnictwa, musi to wyraźnie zaznaczyć w treści SWZ a przynajmniej wskazać na to we wzorze wykazu osób. Natomiast ogólnikowe stwierdzenie, że wykaz osób ma zawierać informacje na temat doświadczenia osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego, nie będzie wystarczające.

 

Krzysztof Mikoda

radca prawny

kmikoda@kzp.net.pl

────────────────────────────────────────────

Dziękujemy, że jesteś z nami.

Niniejsze opracowanie nie może być wykorzystywane jako opinia prawna, w tym nie może służyć jako rekomendacja określonych działań, w szczególności w ramach działalności gospodarczej.

Aby otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach, zapisz się do naszego Newslettera.

Zapraszamy również do obserwowania strony Kancelarii na Linkedin