Poniżej zostało wskazanych klika zasadniczych cech umowy franczyzowej ukształtowanych przez praktykę obrotu gospodarczego. Po pierwsze, franczyza stanowi współpracę między niezależnymi przedsiębiorcami, a zatem, istotnym jest zachowanie odrębności obu podmiotów, przy czym odzwierciedleniem niezależności gospodarczej, prawnej oraz organizacyjnej franczyzobiorcy względem franczyzodawcy jest prowadzenie własnych kas rejestrujących. Po drugie, franczyzodawca jest znanym i mającym ugruntowaną pozycję rynkową podmiotem gospodarczym, który udostępnia swoje „know-how” oraz markę, ale w zamian pobiera opłatę od franczyzobiorcy, który może korzystać ze sprawdzonego pomysłu na biznes. Udzielna przez franczyzodawcę licencja uprawnia franczyzobiorcę do prowadzenia działalności pod marką i znakiem towarowym franczyzodawcy oraz do korzystania z całego pakietu franczyzowego, który zawiera wszystkie elementy niezbędne do założenia firmy przez nową osobę i do prowadzenia działalności przy stałej pomocy franczyzodawcy, udzielanej według wcześniej ustalonych zasad. Po trzecie, przekazanie przez franczyzodawcę „know- how” oznacza pakiet poufnych, zidentyfikowanych a także istotnych informacji wynikających z doświadczenia franczyzodawcy a także podejmowanych prób w prowadzeniu przez niego przedsiębiorstwa, przy czy takie „know-how” jest przekazywane przez cały okres trwania umowy a nie jednorazowo. Po czwarte, franczyzodawca zobowiązuje się do pomocy w prowadzeniu przedsiębiorstwa w szczególność poprzez pomoc w urządzaniu i planowaniu miejsca prowadzenia działalności gospodarczej przez franczyzobiorcę, doradztwa w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem, zapewniania akcji reklamowych i promocyjnych, prowadzenia szkoleń dla pracowników franczyzobiorcy, zapewnienie metod handlowych i technicznych a także stałej pomocy handlowej i technicznej. Po piąte, franczyzodawca jest zobowiązany do przekazania franczyzobiorcy „know how” w sposób ciągły, przez cały okres obowiązywania umowy. Po szóste, franczyzodawca kontroluje przestrzeganie narzuconych zasad oraz utrzymanie określonych standardów jakościowych. Kontroli podlegają często także sprawozdania finansowe franczyzobiorcy. Z kolei fanczyzobiorca zobowiązuje się do utrzymania ustalonych standardów jakości oraz do prowadzenia księgowości według określonych przez firmę macierzystą zasad jak i regularnego przekazywania sprawozdań finansowych do franczyzodawcy w celu ich kontroli.
Ze strony franczyzobiorcy do podstawowych obowiązków należą prowadzenie działalności zgodnie z zasadami obowiązującymi u franczyzodawcy oraz uiszczanie wynagrodzenia, ze strony zaś franczyzodawcy – przekazanie franczyzobiorcy ww. zasad (w postaci know – how) oraz jak się wskazuje – stała pomoc handlowa i techniczna udzielana franczyzobiorcy przez cały okres umowy.
Tym samym za sprzeczną z istotą umowy franczyzowej należy uznać praktykę, w której franczyzodawca udostępnia jedynie nazwę i szyldy oraz obowiązujące u niego zasady i standardy prowadzenia działalności, za co pobiera wynikające z umowy wynagrodzenie, ale nie udziela franczyzobiorcy odpowiedniej pomocy handlowej i/lub technicznej, bądź też udziela jej jedynie w pewnym okresie umowy. Odróżnia to umowę franczyzy od umowy licencyjnej, w której licencjodawca wyraża jedynie zgodę na korzystanie z utworu (art. 41 ust. 2 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych) lub upoważnia do korzystania z wynalazku objętego patentem (art. 66 ust. 2 ustawy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej).
Z przytoczonej charakterystyki umowy franchisingowej wynika, że franczyzodawca, podobnie jak wynajmujący lub wydzierżawiający, spełnia swoje świadczenie mające postać świadczenia ciągłego stale wraz z trwaniem zobowiązania. Przyjętym w prawie cywilnym sposobem normalnego zakończenia stosunków trwałych jest wypowiedzenie. Wywiera ono skutek na przyszłość (ex nunc), tj. znosi stosunek prawny dopiero po upływie terminu wypowiedzenia, a gdy termin taki nie jest wyjątkowo wymagany – z chwilą złożenia kontrahentowi oświadczenia o wypowiedzeniu.