Tarcza antykryzysowa 3.0 odmroziła sądy i KIO



19.05.2020

Nowelizacja uchyliła także art. 15zzr powołanej ustawy, co oznacza odpowiednio rozpoczęcie bądź wznowienie, od dnia 24.05.2020 r., terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego:

1) od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,

2) do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,

3) przedawnienia,

4) których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,

5) zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,

6) do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju.

 

Jednocześnie ustawodawca dodał do przepisów specustawy koronawirusowej m.in. art. 15zzs1 – 15zzs4, które umożliwiają sądom przeprowadzanie rozpraw, choć z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. Zgodnie z nowym przepisami, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, w sprawach rozpoznawanych według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego:

  • rozprawę przeprowadza się przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Strony, jak również uczestnicy postępowania, nie muszą przebywać w budynku sądu, chyba że przeprowadzenie rozprawy bez tych urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w niej uczestniczących,
  • przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, zaś przeprowadzenie wymaganych przez ustawę rozprawy lub posiedzenia jawnego mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w nich uczestniczących i nie można przeprowadzić ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku, a żadna ze stron nie sprzeciwiła się przeprowadzeniu posiedzenia niejawnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia ich o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne; w przesyłanym zawiadomieniu sąd musi pouczyć stronę niezastępowaną przez profesjonalnego pełnomocnika o prawie i terminie do złożenia sprzeciwu,
  • jeżeli ze względu na szczególne okoliczności prezes sądu tak zarządzi, członkowie składu, z wyjątkiem przewodniczącego i referenta sprawy, mogą brać udział w posiedzeniu za pomocą środków komunikacji elektronicznej, z wyjątkiem posiedzenia, na którym dochodzi do zamknięcia rozprawy.

Ponadto, jeżeli w sprawie rozpoznawanej według przepisów kpc postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości, sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym, ale dopiero po uprzednim odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie.

Wprowadzono także zmianę dotyczącą postępowań odwoławczych, a mianowicie sprawy rozpoznawane według kpc, w których apelację wniesiono przed 07.11.2019 r., sąd drugiej instancji może skierować na posiedzenie niejawne, chyba że strona wniesie o przeprowadzenie rozprawy lub wnosiła o przeprowadzenie niepodlegającego pominięciu dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania stron. Sąd rozpozna jednak sprawę na posiedzeniu niejawnym w razie cofnięcia pozwu, cofnięcia apelacji albo jeżeli zachodzi nieważność postępowania. Wniosek o przeprowadzenie rozprawy należy złożyć w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. W przesyłanym zawiadomieniu sąd musi pouczyć stronę niezastępowaną przez profesjonalnego pełnomocnika o prawie i terminie do złożenia wniosku.

Również Naczelny Sąd Administracyjny może w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich w sprawach, w których strona wnosząca skargę kasacyjną nie zrzekła się rozprawy lub inna strona zażądała przeprowadzenia rozprawy, rozpoznać skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym, jeżeli wszystkie strony w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze skierowania sprawy na posiedzenie niejawne wyrażą na to zgodę.

Ponadto, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich wojewódzkie sądy administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny przeprowadzają rozprawę przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Osoby w niej uczestniczące nie muszą przebywać w budynku sądu, chyba że przeprowadzenie rozprawy bez tych urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w niej uczestniczących.

 

Od 25.05.2020 r. ruszają także rozprawy przed Krajową Izbą Odwoławczą. Urząd Zamówień Publicznych wspólnie z Krajową Izbą Odwoławczą przygotował procedury mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa i minimalizowanie ryzyka zakażenia koronawirusem przez uczestników postępowań odwoławczych. Ich częścią są wytyczne dla tych osób oraz dla pracowników UZP zaangażowanych w obsługę KIO. Informacja o ostatecznej treści wytycznych zostanie opublikowana na stronie internetowej UZP oraz za pośrednictwem profili w mediach społecznościowych. Najważniejsze założenia przygotowywanych wytycznych przewidują m.in. konieczność stosowania środków ochrony indywidualnej podczas pobytu w Izbie, zachowanie bezpiecznej odległości, ograniczenie maksymalnej liczby osób mogących jednocześnie przebywać w budynku KIO zarówno w salach rozpraw, jak i poza nimi, zmianę godzin rozpoczęcia posiedzeń i rozpraw, dezynfekcję sal rozpraw i wszelkich powierzchni dotykowych w częściach otwartych Izby.